Robots.txt là gì? Cách tạo và cài đặt file robots.txt

Một trong những công cụ quan trọng để thực hiện điều này chính là file robots.txt. Khi bạn sở hữu một website, bạn chắc chắn muốn tối ưu hóa nó để các công cụ tìm kiếm như Google, Bing… có thể hiểu và index (lập chỉ mục) nội dung của website một cách tối ưu nhất.

File robots.txt là gì?

File robots.txt là một tập tin văn bản đơn giản có dạng .txt được đặt trong thư mục gốc của website. Nó chứa các chỉ dẫn dành cho các công cụ tìm kiếm (gọi là Web Crawler hoặc Web Robot) về việc họ có thể hoặc không thể truy cập và lập chỉ mục các trang web trong website.

Tóm lại, file robots.txt giúp bạn kiểm soát các bot của công cụ tìm kiếm, điều tiết lưu lượng truy cập website và đảm bảo các trang không quan trọng không bị index. Với sự hiểu biết và sử dụng đúng file robots.txt, bạn có thể nâng cao hiệu quả SEO cho website.

> Bài viết liên quan:

1. Hướng dẫn cách tạo cấu trúc website chuẩn SEO từ A-Z
2. Crawl Budget là gì? Cách tối ưu Crawl Budget hiệu quả từ A-Z
3. Sitemap là gì? Hướng dẫn cách tạo sitemap và khai báo Google

Cú pháp của file robots.txt

File robots.txt có cấu trúc khá đơn giản, gồm các dòng với định dạng như sau:

• User-agent: [Tên của bot]
  Disallow: [Đường dẫn của trang/thư mục cần chặn]

Trong đó:

• User-agent: Xác định bot mà bạn muốn cấp quyền truy cập. Ví dụ: User-agent: Googlebot là để chỉ dẫn cho bot của Google.
• Disallow: Chỉ định các trang/thư mục mà bạn không muốn bot truy cập và lập chỉ mục.

Ngoài ra, file robots.txt cũng có thể chứa các chỉ thị khác như:

• Allow: Chỉ định các trang/thư mục mà bạn muốn bot truy cập và lập chỉ mục.
• Crawl-delay: Chỉ định khoảng thời gian bot cần chờ giữa các lần truy cập.
• Sitemap: Chỉ định đường dẫn đến file Sitemap của website.

Đối với các chỉ thị Disallow và Allow, bạn có thể sử dụng các mẫu ký tự đại diện (pattern-matching) để chỉ định nhóm trang/thư mục cần quản lý. Các mẫu ký tự đại diện thường được sử dụng bao gồm:

• *: Đại diện cho bất kỳ ký tự nào, kể cả dấu chéo (/).
• $: Đại diện cho cuối chuỗi.
• ?: Đại diện cho một ký tự bất kỳ.

Ví dụ:

• Disallow: /admin/: Chặn bot truy cập tất cả các trang/thư mục có đường dẫn bắt đầu bằng /admin/.
• Disallow: /*.php$: Chặn bot truy cập tất cả các trang có đuôi .php.
• Allow: /blog/: Cho phép bot truy cập tất cả các trang/thư mục có đường dẫn bắt đầu bằng /blog/.

Định dạng cơ bản của file robots.txt

Dưới đây là một định dạng cơ bản của file robots.txt:

• User-agent: *
• Disallow: /admin/
• Disallow: /login/
• Disallow: /*.php$
• Sitemap: https://example.com/sitemap.xml

Ở đây:

• User-agent: * chỉ định các chỉ dẫn sau đó áp dụng cho tất cả các bot (tất cả các User-agent).
• Disallow: /admin/ và Disallow: /login/ chặn bot truy cập các thư mục /admin/ và /login/.
• Disallow: /*.php$ chặn bot truy cập tất cả các trang có đuôi .php.
• Sitemap: https://example.com/sitemap.xml chỉ định đường dẫn đến file Sitemap của website.

File robots.txt chuẩn

Một file robots.txt chuẩn nên bao gồm các thông tin sau:

Ví dụ cho file robots.txt chuẩn:

User-agent: *
Disallow: /admin/
Disallow: /login/
Disallow: /wp-admin/
Disallow: /wp-includes/
Disallow: /wp-content/plugins/
Disallow: /wp-content/cache/
Disallow: /wp-content/themes/
Disallow: /*.php$
Sitemap: https://example.com/sitemap.xml

Trong ví dụ trên:

• User-agent: * chỉ định các chỉ dẫn sau đó áp dụng cho tất cả các bot.
• Disallow: /admin/, Disallow: /login/, Disallow: /wp-admin/, Disallow: /wp-includes/, Disallow: /wp-content/plugins/, Disallow: /wp-content/cache/, Disallow: /wp-content/themes/ chặn bot truy cập các thư mục liên quan đến quản trị và nội dung của website WordPress.
• Disallow: /*.php$ chặn bot truy cập tất cả các trang có đuôi .php.
• Sitemap: https://example.com/sitemap.xml chỉ định đường dẫn đến file Sitemap của website.

Đây là một ví dụ về file robots.txt chuẩn, bạn có thể tham khảo và điều chỉnh theo yêu cầu của website của mình.

Cách Submit File Robots.txt lên Công cụ Tìm kiếm

Sau khi tạo xong file robots.txt, bạn cần submit nó lên các công cụ tìm kiếm để họ có thể đọc và áp dụng các chỉ dẫn trong file này. Dưới đây là các bước để submit file robots.txt:

Google Search Console:

• Đăng nhập vào Google Search Console.
• Chọn website của bạn.
• Trong menu bên trái, chọn “Indexing” -> “Robots.txt Tester”.
• Nhấn vào “Fetch as Google” để tải file robots.txt của bạn.
• Nếu tệp không có lỗi, bạn có thể nhấn “Submit to index” để Google lập tức áp dụng các chỉ dẫn trong file robots.txt.

Bing Webmaster Tools:

• Đăng nhập vào Bing Webmaster Tools.
• Chọn website của bạn.
• Trong menu bên trái, chọn “Configure My Site” -> “Crawl Control”.
• Nhập đường dẫn đến file robots.txt của bạn, ví dụ: https://example.com/robots.txt.
• Nhấn “Save” để lưu lại.

Yandex Webmaster Tools:

• Đăng nhập vào Yandex Webmaster Tools.
• Chọn website của bạn.
• Trong menu bên trái, chọn “Robots.txt”.
• Nhập nội dung file robots.txt vào ô văn bản và nhấn “Save”.

Lưu ý rằng việc submit file robots.txt lên các công cụ tìm kiếm là không bắt buộc, vì các bot của họ sẽ tự động tìm kiếm và đọc file robots.txt trong thư mục gốc của website. Tuy nhiên, việc submit sẽ giúp các bot nhận được thông tin nhanh chóng và áp dụng chính xác các chỉ dẫn của bạn.

Những hạn chế của file robots.txt

Mặc dù file robots.txt là một công cụ hữu ích để quản lý việc truy cập và lập chỉ mục của các bot, nhưng nó vẫn có một số hạn chế cần lưu ý:

1. Một số trình duyệt tìm kiếm không hỗ trợ các lệnh trong tệp robots.txt

Không phải tất cả các trình duyệt tìm kiếm đều tuân thủ hoàn toàn các chỉ dẫn trong file robots.txt. Ví dụ, trình duyệt của Baidu (công cụ tìm kiếm lớn nhất tại Trung Quốc) không hỗ trợ các lệnh Disallow và Allow trong robots.txt.

Vì vậy, khi sử dụng file robots.txt, bạn cần lưu ý rằng nó chỉ là một khuyến nghị, không phải là một quy định bắt buộc đối với tất cả các trình duyệt tìm kiếm.

2. Mỗi trình duyệt tìm kiếm có cú pháp phân tích dữ liệu riêng

Mặc dù file robots.txt có cú pháp chuẩn, nhưng mỗi trình duyệt tìm kiếm có thể có cách phân tích và áp dụng các chỉ dẫn trong file này theo cách riêng của họ. Điều này có thể dẫn đến những hành vi không mong muốn.

Ví dụ, Google có thể hiểu và áp dụng chỉ dẫn trong file robots.txt một cách chính xác, nhưng Bing lại có thể hiểu và áp dụng khác đi. Vì vậy, bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng việc áp dụng file robots.txt trên các trình duyệt tìm kiếm khác nhau.

3. Bị tệp robots.txt chặn nhưng Google vẫn có thể index

Mặc dù bạn đã chặn các bot truy cập một số trang/thư mục trong file robots.txt, nhưng Google vẫn có thể index (lập chỉ mục) những nội dung đó nếu họ có các phương pháp khác để truy cập, như các liên kết từ các trang khác.

Vì vậy, file robots.txt chỉ là một trong những công cụ để quản lý việc truy cập của bot, nhưng không thể hoàn toàn thay thế các biện pháp bảo mật khác như sử dụng robots meta tags, .htaccess, v.v.

Một số lưu ý khi sử dụng tệp robots.txt

Khi sử dụng file robots.txt, cần lưu ý một số điểm sau:

• Kiểm tra cú pháp: Đảm bảo cú pháp của file robots.txt đúng theo chuẩn, không có lỗi chính tả hoặc các ký tự đặc biệt không hợp lệ.
• Kiểm tra trên các trình duyệt khác nhau: Kiểm tra xem file robots.txt có hoạt động đúng như mong đợi trên các trình duyệt tìm kiếm khác nhau như Google, Bing, Yandex, v.v.
• Cập nhật thường xuyên: Nếu có bất kỳ thay đổi nào về cấu trúc website hoặc yêu cầu quản lý bot, hãy cập nhật file robots.txt cho phù hợp.
• Lưu ý các lệnh khác: Ngoài Disallow và Allow, hãy sử dụng các lệnh khác như Crawl-delay, Sitemap để quản lý bot hiệu quả hơn.
• Sử dụng kết hợp với các công cụ khác: File robots.txt chỉ là một trong những công cụ để quản lý bot, bạn cần kết hợp với các công cụ khác như robots meta tags, .htaccess để đạt hiệu quả tối ưu.
• Kiểm tra việc áp dụng: Sau khi cập nhật file robots.txt, hãy kiểm tra xem các bot có tuân thủ các chỉ dẫn của bạn hay không.

Với những lưu ý trên, bạn có thể sử dụng file robots.txt một cách hiệu quả để quản lý việc truy cập và lập chỉ mục của các bot trên website.

File robots.txt hoạt động như thế nào?

Khi một bot (Web Crawler) truy cập vào website của bạn, nó sẽ tìm kiếm file robots.txt trong thư mục gốc (root directory) của website. Nếu file này tồn tại, bot sẽ đọc và phân tích các chỉ dẫn trong file để xác định các trang/thư mục mà họ có thể hoặc không thể truy cập.

Sau đó, bot sẽ tuân thủ các chỉ dẫn này khi thực hiện việc lập chỉ mục (indexing) và thu thập nội dung của website. Các chỉ dẫn trong file robots.txt giúp bot hiểu được quy tắc và hành vi mà bạn muốn họ thực hiện trên website của mình.

File robots.txt hoạt động như một bức tường ảo, giúp bạn kiểm soát việc truy cập của các bot vào các phần cụ thể của website. Bằng cách chỉ định rõ ràng các phần được cho phép hoặc không được truy cập, bạn có thể bảo vệ thông tin quan trọng, hạn chế việc lập chỉ mục các trang không mong muốn, và tối ưu hóa quá trình thu thập dữ liệu trên website.

File robots.txt nằm ở đâu trên một website?

File robots.txt thường được đặt trong thư mục gốc (root directory) của website. Điều này có nghĩa là khi bot truy cập vào domain chính của website, chẳng hạn https://example.com, họ sẽ tìm kiếm file robots.txt tại đường dẫn https://example.com/robots.txt.

Việc đặt file robots.txt trong thư mục gốc giúp bot dễ dàng tìm thấy và đọc nó, từ đó áp dụng các chỉ dẫn một cách chính xác trên toàn bộ website.

Làm thế nào để kiểm tra website có file robots.txt không?

Để kiểm tra xem website có file robots.txt hay không, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Truy cập vào trình duyệt web và nhập địa chỉ website cần kiểm tra, ví dụ: https://example.com/robots.txt.
• Nếu website có file robots.txt, bạn sẽ thấy nội dung của file này hiển thị trên trình duyệt.
• Nếu không thấy file robots.txt, có thể website đó chưa tạo hoặc đặt file robots.txt ở một địa chỉ khác.

Bằng cách kiểm tra này, bạn có thể xác định được xem website đã sử dụng file robots.txt hay chưa, từ đó điều chỉnh và quản lý việc truy cập của bot một cách hiệu quả.

Quy tắc nào cần được bổ sung vào trong file robots.txt WordPress?

Khi tạo file robots.txt cho website WordPress, có một số quy tắc cần được bổ sung để đảm bảo việc quản lý bot hiệu quả. Dưới đây là một số quy tắc cần được bổ sung vào trong file robots.txt WordPress:

• Disallow các trang/quy định không cần thiết: Chặn bot truy cập vào các trang như trang đăng nhập, trang quản trị, v.v. để bảo vệ thông tin quan trọng.
• Allow các thư mục cần thiết: Đảm bảo bot có thể truy cập vào các thư mục chứa nội dung quan trọng để lập chỉ mục.
• Sitemap: Liên kết đến file sitemap của website để bot có thể dễ dàng lập chỉ mục toàn bộ nội dung.
• Crawl-delay: Xác định thời gian chờ giữa các lượt thu thập dữ liệu để giảm tải cho server.
• User-agent: Xác định các user-agent cụ thể và áp dụng quy tắc riêng cho từng user-agent.

Bằng cách bổ sung những quy tắc này vào file robots.txt WordPress, bạn có thể quản lý việc truy cập của bot một cách linh hoạt và hiệu quả.

3 Cách tạo file robots.txt WordPress đơn giản

Để tạo file robots.txt cho website WordPress, có thể sử dụng các cách sau đây:

1. Sử dụng Yoast SEO

Yoast SEO là một plugin phổ biến cho WordPress giúp tối ưu hóa SEO cho website. Để tạo file robots.txt qua Yoast SEO, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Đăng nhập vào trang quản trị WordPress.
• Chọn “SEO” -> “Tools”.
• Chọn tab “File editor”.
• Tại đây, bạn có thể chỉnh sửa hoặc tạo mới file robots.txt theo ý muốn.

2. Qua bộ Plugin All in One SEO

All in One SEO là một plugin khác cho WordPress giúp tối ưu hóa SEO và quản lý file robots.txt. Để tạo file robots.txt qua All in One SEO, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Đăng nhập vào trang quản trị WordPress.
• Chọn “All in One SEO” -> “Feature Manager”.
• Kích hoạt tính năng “Robots.txt”.
• Chọn “Robots.txt” để chỉnh sửa nội dung file.

3. Tạo rồi upload file robots.txt qua FTP

Ngoài ra, bạn cũng có thể tạo file robots.txt bằng cách sử dụng trình soạn thảo văn bản và upload lên website qua FTP. Để làm điều này, bạn cần thực hiện các bước sau:

• Sử dụng trình soạn thảo văn bản để tạo nội dung file robots.txt theo ý muốn.
• Lưu file với tên là robots.txt.
• Sử dụng phần mềm FTP như FileZilla để upload file robots.txt lên thư mục gốc của website.

Bằng cách sử dụng các cách trên, bạn có thể dễ dàng tạo và quản lý file robots.txt cho website WordPress một cách đơn giản và hiệu quả.

Một số quy tắc khi tạo file robots.txt

Khi tạo file robots.txt, cần tuân thủ một số quy tắc sau để đảm bảo file hoạt động đúng và hiệu quả:

• Đảm bảo cú pháp đúng: File robots.txt cần tuân thủ cú pháp chuẩn để bot có thể đọc và hiểu được nội dung.
• Kiểm tra lỗi: Trước khi triển khai, hãy kiểm tra kỹ lưỡng file robots.txt để tránh các lỗi phát sinh.
• Chỉ định đường dẫn đầy đủ: Khi chỉ định các đường dẫn, hãy sử dụng đường dẫn đầy đủ để tránh hiểu lầm.
• Kiểm tra trên nhiều trình duyệt: Kiểm tra xem file robots.txt hoạt động đúng trên các trình duyệt tìm kiếm khác nhau.
• Cập nhật thường xuyên: Theo dõi và cập nhật file robots.txt khi có thay đổi về cấu trúc website hoặc yêu cầu quản lý bot.

Bằng việc tuân thủ những quy tắc trên, bạn có thể tạo và quản lý file robots.txt một cách chuyên nghiệp và hiệu quả trên website của mình.

Một số lưu ý khi sử dụng file robots.txt

Khi sử dụng file robots.txt, cần lưu ý một số điểm sau để đạt hiệu quả cao nhất:

• Tối ưu hóa SEO: Sử dụng file robots.txt để tối ưu hóa SEO bằng cách chỉ định rõ ràng các trang cần lập chỉ mục.
• Bảo vệ thông tin quan trọng: Chặn bot truy cập vào các trang chứa thông tin quan trọng hoặc không cần thiết.
• Kiểm tra thường xuyên: Kiểm tra và cập nhật file robots.txt thường xuyên để đảm bảo hoạt động đúng như mong đợi.
• Kết hợp với các công cụ khác: Sử dụng file robots.txt kết hợp với các công cụ khác như robots meta tags, .htaccess để bảo vệ website một cách toàn diện.

Bằng việc lưu ý những điểm trên, bạn có thể sử dụng file robots.txt một cách hiệu quả để quản lý việc truy cập và lập chỉ mục của các bot trên website.

Câu hỏi thường gặp về robots.txt

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến file robots.txt:

Kích thước tối đa của file robots.txt là bao nhiêu?

Theo tiêu chuẩn, kích thước tối đa của file robots.txt nên không quá 500KB. Việc có một file quá lớn có thể ảnh hưởng đến việc bot đọc và áp dụng các chỉ dẫn trong file.

File robots.txt WordPress nằm ở đâu trên website?

File robots.txt của website WordPress thường được đặt trong thư mục gốc (root directory) của website. Đường dẫn đến file này sẽ là https://yourdomain.com/robots.txt.

Làm cách nào để chỉnh sửa robots.txt WordPress?

Để chỉnh sửa file robots.txt trên website WordPress, bạn có thể sử dụng các plugin như Yoast SEO, All in One SEO để tạo và chỉnh sửa nội dung file một cách dễ dàng.

Điều gì xảy ra nếu Disallow vào nội dung Noindex trong robots.txt?

Nếu bạn sử dụng lệnh Disallow để chặn bot truy cập vào một trang và đồng thời sử dụng Noindex trong nội dung trang đó, bot sẽ không lập chỉ mục trang đó và không hiển thị trong kết quả tìm kiếm.

Tôi dùng cùng một tệp robots.txt cho nhiều trang web. Tôi có thể dùng một URL đầy đủ thay cho một đường dẫn tương đối được không?

Có, bạn có thể sử dụng một URL đầy đủ thay vì đường dẫn tương đối trong file robots.txt. Điều này giúp bot dễ dàng xác định và truy cập vào các trang/thư mục một cách chính xác.

Làm cách nào để tôi có thể tạm ngừng toàn bộ hoạt động thu thập dữ liệu trang web của mình?

Để tạm ngừng toàn bộ hoạt động thu thập dữ liệu trang web của mình, bạn có thể sử dụng lệnh User-agent: * Disallow: / trong file robots.txt. Điều này sẽ chặn tất cả các bot truy cập vào website của bạn.

Làm thế nào để chặn tất cả các Web Crawler?

Để chặn tất cả các Web Crawler truy cập vào website của bạn, bạn có thể sử dụng lệnh User-agent: * Disallow: / trong file robots.txt. Điều này sẽ ngăn chặn mọi bot truy cập vào bất kỳ trang nào trên website của bạn.

Robots.txt, Meta robot và X-robot khác nhau như thế nào?

• Robots.txt: Là một file văn bản đặt trong thư mục gốc của website, dùng để quản lý việc truy cập của bot vào các phần cụ thể của website.
• Meta robot: Là một thẻ HTML được đặt trong mã nguồn của trang web, dùng để chỉ định các chỉ dẫn cho bot khi truy cập vào trang đó.
• X-robots-tag: Là một HTTP header được sử dụng để cung cấp các chỉ dẫn cho bot khi truy cập vào trang web.

Mỗi công cụ này có vai trò và cách hoạt động khác nhau, nhưng đều đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý việc truy cập và lập chỉ mục trên website.

Kết luận

Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về cú pháp, định dạng cơ bản, và ví dụ về file robots.txt. Chúng ta cũng đã biết cách submit file robots.txt lên các công cụ tìm kiếm như Google Search Console và Yandex Webmaster Tools.

Ngoài ra, chúng ta đã tìm hiểu về những hạn chế của file robots.txt và một số lưu ý khi sử dụng nó trên website. Việc hiểu rõ về file robots.txt và cách sử dụng nó một cách hiệu quả sẽ giúp bạn quản lý việc truy cập của bot và tối ưu hóa SEO cho website của mình một cách chuyên nghiệp.

Hy vọng rằng thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về file robots.txt và cách sử dụng nó để quản lý website của mình một cách hiệu quả. Hãy áp dụng những kiến thức này vào thực tế để đạt được kết quả tốt nhất cho chiến lược SEO của bạn.